Here's the problem. Ang among balay nga gi puy-an karon kay gi bilin na sa akong Lolo (tiyo sa akong Papa) gi bilin na sa akong Papa ug sa iyang 3 ka manghud nga babae, si Melina, Fe, ug Lucita. Hagbay ra namatay akong Lolo, ug ang pag bilin sa balay kay wala document or will nga gi bilin nilang upat ka managsuon ang balay. Kay lolo na tanan gasto sa balay.
Duha ka andana ang balay ug since bata pa ko kami (pamilya ni papa) ug ang iyang manghud nga si Fe ang nag puyo anang balaya. Si Melina ug Lucita naay kaugalingong balay.
Si Fe kay diha sa kwarto sa akong lola sa ubos while kami ang naa sa taas nga kwarto. Katong na minyo ko pag 2006, ang kwarto ni Fe among gi tunga para ma puy-an nako ug sa akong asawa. Mga 2008 kay ni offer si Fe nga mo hawa ug mag himo ug balay tupad lang sa balay nga gi bilin ni Lolo. Wala mi gi sabutan o kundisyon bahin sa iyang pag balhin ug puyo. May kwarta man ko atong higayona nag palit ko niya ug mga hollow blocks ug cemento tabang lang para pag tukod sa iyang balay.
Through the years kay gi hinay hinay nako ug renovate ang kwarto nga gi hatag niya, akong gi sealed ang pultahan padung sa sala ug nag pa himo ko ug pultahan sa pikas side ug nag pa himo ko ug extension nga gi himo nakong kusina. Karon kay matawag na jud nga 'balay' akong lugar, naa nay kwarto, sala, ug kitchen.
Sometime mid 2013 kay si Melina ug Fe nag demand nga mo hawa mi sa balay ug mo balhin ug puyo kay "napahimuslan na namo ang balay, ug sila nasad" ug gusto nila mo pahawa dayon mi diha-diha. wala matuman ilang gusto kay si papa wala mo sugot atong panahuna tungod kay 1. silang duha naay mga balay na, ug 2. dili pwede nga maka pahawa dayon mi ug wala lugar nga pwede ma patukoran ug balay. Amoa ang yuta, ug silang 3 naay tagsa ka balay diha sa yuta.
July last year namatay si Papa, ug mga June this year ni balik nasad ilang pag demand nga mo hawa mi sa balay, gusto sa nila nga mo hawa ko sa akong gi puy-an karon. Gusto nila nga ang 2nd floor nga naay duha ka kwarto mahimong ilaha, ug kuhaon sad nila ang akong lugar, ila ra ihatag para sa pamilya ni papa ang sala nga area.
Matud pa nila nga wala na mi katungod (ako ug akong manghud nga lalaki) kay kaming duha na minyo na ug ang katungod sa balay kay naa lang nilang mga igsuon ni Papa.
Ako ang maguwang nga anak ni Papa, lalaki sad ko. Mao ni akong mga pangutana:
Unsa may mga katungod nila ug namo (nga anak ni papa) sa balay?
Pwede ba nako nga dili i hatag ug balik akong lugar nila? Since dako nman akong nagasto sad pag pa improve.
Bisan namatay na si papa, nga ilang maguwang, sakto ba diay nga wala na mi katungod sa akong manghud anang balay nga anak man ko sa ilang maguwang?
Unsa man ang pwede ikaso namo against nila or nila against namo if di jud mag ka sinabot?