Pinulongang Bisaya (Everything about Bisaya Language, Ludabi, ug uban pa)

[forester]

---

The Catálogo alfabético de apellidos (English: Alphabetical Catalog of Surnames) is a book of surnames published in the Philippines in the mid-19th century. This was in response to a Spanish colonial decree establishing the systematic distribution of family names and the imposition of the Spanish naming system on the inhabitants of the Philippines.

The book was created after Spanish Captain and Governor General Narciso ClaverÃ*a y Zaldúa issued a decree on November 21, 1849, in response to the inconsistencies in the way Filipinos arbitrarily chose surnames. Following the Christianisation of the Philippines, many Filipinos chose surnames such as de los Santos, de la Cruz, del Rosario, and Bautista for their religious significance; even today these surnames are perhaps the most common. Many other Filipinos also chose surnames of well-known chieftains such as Lacandola. Furthermore, many people within the same family had different surnames. This created difficulties for the Spanish colonial authorities, who found that it hindered their ability to perform a census of the archipelago's inhabitants, as well as complicating the collection of taxes.

The book itself consists of 141 pages. The surnames are arranged in 6 columns with at most 72 surnames per column. Despite the title, the surnames are not strictly listed alphabetically (after Gandain is Ganavacas then Gandoy, and Balledor is listed under "V").

All of the letters of the Spanish alphabet are represented except for the letters "I" (in the Spanish orthography of the time "Y" was used instead of an initial "I"), "K" and "W" (non-existent in the Spanish alphabet) and "X" (due to a consonant shift, earlier surnames like Ximénez were spelled Jiménez, with a J, by that time.)

[Velvett]

na overwhelm ko sa mga gipang discuss ni sir forester ganina sa meeting. murag nag cram ko ug study sa linguistics, history, philosophy, ug politics.

@forester unanimous impression ni namo sir: you look a lot like Mayor Tomas Osmena

@clarkhent: kita na jud ko nimo idol heheh

later nalang nako i post akong notes ha kay naglabad pa akong ulo. information overload jud. daghan jud kaayu ka makat-unan aning forester. murag walking historian and linguist.

BTW, pasensya sa mo sa akong sinultihan. saksak sinagol pa. sa sunod akong paninguhaon nga tul-id nga binisaya na na.

[brownprose]

I have to apologize to everyone. Kagahapon kay mga five nami nahoman sa among planning sa Danao. Sa pagdali dali nako, nadakpan pa gyud ko sa mandaue for beating the red light. i thought i couldn't make it sa meeting nato so wala nalang ko molahos mga past 6 na gyud ko naka-abot sa cebu.

sorry gyud ninyo tanan...sa sunod puhon.

salamat kaau velvette and sir forester for the time.

[clarkhkent]

na overwhelm ko sa mga gipang discuss ni sir forester ganina sa meeting. murag nag cram ko ug study sa linguistics, history, philosophy, ug politics.

@forester unanimous impression ni namo sir: you look a lot like Mayor Tomas Osmena

@clarkhent: kita na jud ko nimo idol heheh

later nalang nako i post akong notes ha kay naglabad pa akong ulo. information overload jud. daghan jud kaayu ka makat-unan aning forester. murag walking historian and linguist.

BTW, pasensya sa mo sa akong sinultihan. saksak sinagol pa. sa sunod akong paninguhaon nga tul-id nga binisaya na na.

btaw abi nako ug si mayor tom akong ka meeting gabie da....ug si penelope cruz...with mark fernandez...hehehe...anyway nalingaw ko ug nakat-on sad ko kagahapon...nice meeting yo guys and im looking forward sa uban pa natong pundok pundok!

@brownprose ako jud naa ko alas 6 naman sad noon....naikog ko nila kay alas 4 pa sila didto....nauli me hapit nang 8...

[Velvett]

@brownprose sa sunod higayon bro. ikaw ang mag "linguistics exhibition" hehehe

@clarkhent bukad man sad akong atay anang penelope cruz haha. mark anthony fernandez imo pasabot? kras na nako nga gwaping hehehe. ikaw bro kay kahulagway nimo si rio locsin tungod sa imong awum. busa ikaw ang lalaki nga bersyon ni rio locsin. sa atu pa, hitsuraan ug artistahun pa gyud. :mrgreen:

@forester "we look forward to reading your posts here" <-- lisod hubaron, igsuon.

salamat sa paghatag ninyu ug higayun sa kadtong panaghimamat. mabulakon gayud kato.

[forester]

Gracias por sus palabras!

Nia ang akong unang tampo: ANG TELON SA KASAYSAYAN
Giunsa pagkasabut sa mga Español tali sa mga lumad dinhi sa Sugbo sa panahon ni Magallanes?

Matud pa sa mga magtatala (chronicler) sa España, gidala ni Magallanes sa iyang panaw ang tawo nga walay pangalan apan gihinganlan lamang og Enrique sa bilanggo-an sa Portugal. Si Enrique mao ang tawo nga nasaypang pirata samtang ang mga Portugeso naglakbaylawig (expedition journey) sa kadagatang Moluccas (habagatang bahin sa Pilipinas) mga 30 katuig wala pa matumbi ni Magallanes ang mga pulo sa silangan. Sigun sa iyang pamahayag human siya makat-un sa pinulongang Portugeso tapos ang mga katlo-an (30) katuig sa pagkabilanggo, siya usa kuno ka magpapatigayun (merchant) nga mosugat sa mga dagkong panakayan, apan gisakmit siya sa mga Portugeso og gibilanggo didto sa Portugal.

Si Enrique nasayran ni Magallanes sa dihang nagkuyog-kuyog pa siya sa mga pangpanglayag sa dagkong sakayan sa Portugal. Si Enrique maoy gihimong pamatuod ni Magallanes nga adunay mga pulo didto sa silangan (mao karon ang Pilipinas), dili niya tuyo nga himoong maghuhubad si Enrique apan ang laraw ni Magallanes mao ang pag himo ni Enrique nga timaan (simbolo) nga managhigala ang mga lumad (native) ug ang mga puti. Usa sa katuyo-an ni Magallanes mao ang pagpatultul sa mamahimong agi-anan nga gi-agi-an sa ilang panaw samtang si Enrique gisakmit sulod sa sakayang Portugeso.

Apan ang dakung tampo ni Enrique nahinabo sa dihang makasulti usab siya sa mga sinulti-an sa mga tribu sa mga pulo, gigamit siyang latayan (bridge) tali sa mga lumad ug mga Español. Siya maoy nahimong maghuhulad sa mga pulong Katsila ug bisaya.

[brownprose]

Gracias por sus palabras!

Nia ang akong unang tampo: ANG TELON SA KASAYSAYAN
Giunsa pagkasabut sa mga Español tali sa mga lumad dinhi sa Sugbo sa panahon ni Magallanes?

Matud pa sa mga magtatala (chronicler) sa España, gidala ni Magallanes sa iyang panaw ang tawo nga walay pangalan apan gihinganlan lamang og Enrique sa bilanggo-an sa Portugal. Si Enrique mao ang tawo nga nasaypang pirata samtang ang mga Portugeso naglakbaylawig (expedition journey) sa kadagatang Moluccas (habagatang bahin sa Pilipinas) mga 30 katuig wala pa matumbi ni Magallanes ang mga pulo sa silangan. Sigun sa iyang pamahayag human siya makat-un sa pinulongang Portugeso tapos ang mga katlo-an (30) katuig sa pagkabilanggo, siya usa kuno ka magpapatigayun (merchant) nga mosugat sa mga dagkong panakayan, apan gisakmit siya sa mga Portugeso og gibilanggo didto sa Portugal.

Si Enrique nasayran ni Magallanes sa dihang nagkuyog-kuyog pa siya sa mga pangpanglayag sa dagkong sakayan sa Portugal. Si Enrique maoy gihimong pamatuod ni Magallanes nga adunay mga pulo didto sa silangan (mao karon ang Pilipinas), dili niya tuyo nga himoong maghuhubad si Enrique apan ang laraw ni Magallanes mao ang pag himo ni Enrique nga timaan (simbolo) nga managhigala ang mga lumad (native) ug ang mga puti. Usa sa katuyo-an ni Magallanes mao ang pagpatultul sa mamahimong agi-anan nga gi-agi-an sa ilang panaw samtang si Enrique gisakmit sulod sa sakayang Portugeso.

Apan ang dakung tampo ni Enrique nahinabo sa dihang makasulti usab siya sa mga sinulti-an sa mga tribu sa mga pulo, gigamit siyang latayan (bridge) tali sa mga lumad ug mga Español. Siya maoy nahimong maghuhulad sa mga pulong Katsila ug bisaya.

Just wow!!!

Igsoon, kining "telon sa kasaysayan" nagpasabot lang gyud sa imong ka lawm sa imong kasinati-an sa kasaysayan! Murag di na ko katugkad ani! hehehe

@ velvette, "linguistics exhibition" man gyud! di ko palabot ana. hehehe...tigpu-pu ra gyud ko sa inyong mga kaalam kay murag gisuyop gyud ninyo ang mga pagtulon-an gikan sa atong tinahod ug opisyal nga magtutudlo nato sa "Panitik ug Batadila" dire sa istorya nga si forester.

Incidentally, I bumped on a very interesting blog of similar interest: http://lintonganay.blogspot.com/. I already emailed him to take a peek at this thread and perhaps help build our resource persons sa atong newly-formed group.

[josephdc]

^ naa ko'y maayong balita para sa tanan! buhi pa diay ang ludabi, og aduna sila'y umaabot nga national convention karong adlawng sabado, jan 19, sa casino espanol. kini ako ra sa'ng nabasahan sa usa ka yahoo group nga na link sa blog nga imong gihatag (http://groups.yahoo.com/group/bisaya/):

PAHIBALO: PANGAMBIT

Ang Lubas Sa Dagang Bisaya (LUDABI) mopahigayon sa ilang National
Convention karong Enero 19, 2008 diha sa Casino Español, Dakbayan sa
Sugbu ubos sa tema: "Ang Sinugbuanong Binisaya sa Kalibotan sa mga
Batan-on". Kini atol usab sa pagsaulog sa ilang ika-50 ka tuig nga
kasumaran (bulawanong kasaulogan). Nagpakatakos si Kanhi Pamuno Lungsod
sa Cordova, Arleigh Jay C. Sitoy, pagdapit sa tanan nga mahigugmaon sa
atong pinulongang binisaya sa pagtambong sa maong kombensyon aron kining
maong panagpundok mahimong mabulokon uyamot. Alang sa dugang kasayuran
palihug lang sa pagtawa ni Ronnie Baguio, no. (032) 496-9604 or Mobile
No. 09228156981 o via e-mail

[Velvett]

weeeeeeee this is destiny!

mangattend ta ninyu oi!

@josephdc: thanks a lottt!

[josephdc]

^ timing kaayo no? national convention pa gyud hehe...